عروسی در ایام فاطمیه همیشه یکی از پرسش های مهم و حساس میان خانواده ها بوده است؛ به ویژه در سال های اخیر که بسیاری از زوج ها برای تعیین تاریخ عقد چه در محضر عقد و چه در منزل و تالار عروسی و ... ، نامزدی یا جشن عروسی خود، با تردید نسبت به ایام مذهبی روبه رو میشوند. ایام فاطمیه، که به یاد شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) برگزار میشود، از جایگاه ویژهای در فرهنگ دینی ما برخوردار است و رعایت حرمت آن برای بسیاری از مردم اهمیت بالایی دارد. اما آیا برگزاری عروسی در ایام فاطمیه از نظر شرعی و عرفی اشکال دارد؟ و دیدگاه مراجع تقلید در این زمینه چیست؟
عروسی در ایام فاطمیه
در سال های اخیر، بحث درباره حکم شرعی عروسی در ایام فاطمیه در فضای مجازی و میان خانواده ها داغ تر شده است. برخی بر این باورند که هرگونه مراسم شادی در این ایام باید لغو شود، در حالی که برخی دیگر معتقدند اگر مراسم با رعایت احترام و بدون مظاهر لهو و لعب برگزار شود، ایرادی ندارد. به همین دلیل، شناخت دقیق نظر علما، مراجع تقلید و احکام شرعی مرتبط با عقد، نامزدی و جشن ازدواج در دهه فاطمیه برای بسیاری از زوج های جوان اهمیت دارد.
عروسی در دهه فاطمیه
در این مطلب از سوربان ، دیدگاه و فتوای مراجع بزرگ تقلید درباره برگزاری مراسم عروسی، عقد، نامزدی و حتی خواستگاری در ایام فاطمیه ۱۴۰۴ را بررسی کردهایم و به طور کامل توضیح دادهایم که چه نوع مراسم هایی مجاز است و کدام موارد بهتر است به تعویق بیفتد. اگر شما هم قصد دارید در این ایام تصمیم مهمی در زندگیتان بگیرید، این مقاله میتواند راهنمای مطمئنی برایتان باشد.
نظر مراجع درباره ازدواج، عقد و خواستگاری در ایام فاطمیه
یکی از پرسش های پر تکرار در میان خانواده ها این است که آیا برگزاری مراسم ازدواج یا خواستگاری در ایام فاطمیه جایز است؟ همانطور که میدانیم، ایام فاطمیه از روزهای بسیار مهم در تقویم مذهبی شیعیان است؛ ایامی که برای بزرگداشت شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)، دخت گرامی پیامبر اکرم (ص)، برگزار میشود. این ایام در دو مقطع زمانی به نام دهه اول فاطمیه و دهه دوم فاطمیه گرامی داشته میشود و شیعیان در این روزها با برپایی مراسم سوگواری، ارادت خود را به اهل بیت (ع) ابراز میکنند.
در مورد حکم عقد و خواستگاری در ایام فاطمیه، مراجع معظم تقلید بر این نکته تأکید دارند که اصل خواستگاری و عقد شرعی در این ایام مانعی ندارد، اما لازم است که در انجام آن حرمت ایام سوگواری رعایت شود و از هرگونه اقدام یا مراسمی که جلوهی شادی داشته باشد پرهیز گردد. در واقع، اگر عقد یا نامزدی بدون جشن و با رعایت شئونات دینی انجام شود، از نظر شرعی اشکالی ندارد.
اما در خصوص برگزاری جشن عروسی در دهه فاطمیه، بسیاری از علمای دین توصیه کردهاند که بهتر است زمان برگزاری مراسمهای شادیآور مانند عروسی، عقد و نامزدی به بعد از پایان ایام فاطمیه موکول شود تا احترام این ایام حفظ گردد. در روایات نیز آمده است که:
«شیعیان ما کسانی هستند که در شادی ما شاد و در اندوه ما محزوناند.»
بنابراین، شایسته است که در روزهای عزاداری حضرت زهرا (س) از هرگونه جشن و پایکوبی خودداری شود تا احترام اهل بیت (ع) حفظ شود و مراسم ازدواج در زمانی مناسبتر و با برکتتر برگزار گردد.
حکم عقد و خواستگاری در ایام فاطمیه از دیدگاه آیتالله خامنهای
یکی از پرسش های متداول میان زوج های جوان و خانواده ها در فصل زمستان، این است که آیا برگزاری عقد یا مراسم خواستگاری در ایام فاطمیه از نظر شرعی جایز است یا خیر؟
طبق فتوای حضرت آیتالله العظمی خامنهای (مد ظله العالی)، ایام فاطمیه روزهایی است که به مناسبت شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) گرامی داشته میشود؛ بر اساس روایات مختلف، این ایام شامل ۱۳ جمادیالاول یا ۳ جمادی الثانی و چند روز پیش و پس از آن است.
رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که در این روزها لازم است مومنان و شیعیان حرمت ایام سوگواری اهل بیت (ع) را حفظ کنند و در رفتار، گفتار و برنامههای خانوادگی خود شئون عزاداری را رعایت نمایند.
بنابراین از نظر ایشان، عقد یا خواستگاری در ایام فاطمیه در صورتی که همراه با شادی، موسیقی یا برگزاری جشن نباشد، مانعی ندارد؛ اما بهتر است مؤمنان از برگزاری هرگونه مراسم شادی آور در این روزها خودداری کنند تا احترام مقام والای حضرت زهرا (س) به بهترین شکل حفظ شود.
به طور کلی، بر اساس نظر آیتالله خامنهای، خواستگاری، عقد شرعی یا ثبت رسمی ازدواج در دهه فاطمیه اشکال ندارد؛ اما برگزاری مراسم عروسی یا جشنهای شاد در این ایام مناسب نیست و توصیه میشود به پس از پایان ایام فاطمیه موکول شود.
حکم عقد و خواستگاری در ایام فاطمیه از نظر آیتالله محقق کابلی
از دیدگاه آیتالله محقق کابلی، برگزاری مراسم عقد، نامزدی یا جشن ازدواج در ایام فاطمیه جایز نیست.
ایشان در پاسخ به استفتایی درباره حکم عروسی در ایام فاطمیه و سایر ایام عزاداری اهل بیت (ع) تأکید میکنند که در این روزها نباید هیچگونه مراسم شادی یا جشن برگزار شود.
به اعتقاد آیتالله محقق کابلی، ایام فاطمیه زمان سوگواری و ابراز محبت به حضرت فاطمه زهرا (س) است و لازم است مؤمنان حرمت این ایام را حفظ کرده و از برگزاری هر نوع مراسم شاد، حتی اگر در حد جشن عقد یا نامزدی باشد، پرهیز نمایند.
حکم عقد و عروسی در ایام فاطمیه از نظر آیتالله مکارم شیرازی
در مقابل، آیتالله مکارم شیرازی دیدگاهی معتدلتر نسبت به سایر مراجع دارند. ایشان در پاسخ به پرسشی درباره حکم خواستگاری، عقد و برگزاری مراسم عروسی در ایام فاطمیه چنین بیان میکنند:
سه روز ۱۳، ۱۴ و ۱۵ جمادیالاول و همچنین سه روز ۱، ۲ و ۳ جمادیالثانی، به عنوان ایام سوگواری حضرت زهرا (س) شناخته میشود و بهتر است در این روزها مؤمنان از برگزاری مراسم شادی خودداری کنند.
با این حال، آیتالله مکارم شیرازی تصریح دارند که در فاصله میان این دو دهه فاطمیه، انجام عقد شرعی یا برگزاری مراسم ساده (با رعایت موازین شرعی و بدون موسیقی و جشن مفصل) اشکالی ندارد.
به عبارت دیگر، از نظر ایشان اصل ازدواج و عقد در ایام فاطمیه مجاز است، اما برگزاری جشن عروسی یا مراسم شادی در روزهای عزای فاطمیه توصیه نمیشود.
سخن پایانی
عروسی در ایام فاطمیه از نظر عرفی و شرعی بهتر است به تعویق بیفتد تا حرمت این ایام سوگواری حضرت فاطمه زهرا (س) حفظ شود. برگزاری مراسم عقد و نامزدی در این روزها، حتی اگر بدون معصیت باشد، توصیه نمیشود.
همچنین استفاده از موسیقی لهوی و آهنگ های شاد در ایام فاطمیه جایز نیست. بهترین راهکار آن است که مؤمنان مراسم ازدواج خود را پس از ایام فاطمیه برگزار کنند تا هم حرمت ایام رعایت شود و هم شادی و برکت ازدواج کاملتر باشد.
