آداب و رسوم مراسم عقد در محضر
با توجه به اینکه اکثریت خانواده‌ها خود برای برگزاری چنین مراسماتی اطلاعاتی نسبی دارند ولی باز در این میان همه ما خواهان برگزاری یک مراسم عالی بدون کم و کاست هستیم. برای محقق شدن چنین امری باید دست به دامن بزرگان با تجربه فامیل و اقوام شویم که تجاربشان با برگزاری مراسم های امروزی زیاد همخوانی ندارد. یا باید با دوست و آشناهای تازه مزدوج شده مشورت کنیم که باز شاید نتوانند جوابگوی نیازهای ما باشند.
ما در این مقاله از سوربان ریز و درشت هرچه که در مورد عقد کردن و آداب و رسوم مربوط به آن را که باید بدانید، برای شما گردآوری کرده‌ایم. در ادامه مطلب پاسخ همه سوالات شما را در رابطه با چند و چون عقد کنان و اطلاعات مربوط به آن را در اختیار شما قرار خواهیم داد.
چگونگی برگزاری مراسم عقد محضری و نکات مهم درباره مراسم عقد محضری
در بیشتر خانواده‌ها و اقوام مختلف ایرانی، مراسم عقد را در تاریخی که از پیش تعیین شده برگزار میکنند. تاریخ روز عقد معمولاً در جشن بله برون انتخاب می‌شود. اگر خواستار برگزاری مراسم عقد در روزهای مقارن با اعیاد مذهبی و ملی هستید باید حداقل یک ماه پیش‌تر محضر خانه مورد نظر را رزرو کنید. قدم بعدی انتخاب تعداد میهمانان حاظر در محفل عقدتان است؛ بزرگان هر دو خانواده حضور داشته باشند کافی است.
لازم نیست همه بچه‌ها و نزدیکان جوانتر را دعوت کنید. به خاطر داشته باشید که دفترخانه را از تعداد میهمانان مطلع کنید. سعی کنید ساعت مقرر به محضر عقد مراجعه کنید و رأس ساعت در آنجا حضور داشته باشید تا در مکان مدنظر ازدحام و بی نظمی ایجاد نشود.
برای هزینه‌های عقد در محضر نیز باید بدانید که محضرهای عقد نرخ‌های از قبل تعیین شده‌ای دریافت میکنند. البته با توجه به خدمات اضافه‌ای چون اتاق عقد مجزا، سفره عقد، پذیرایی از میهمانان شما، عکاسی و فیلمبرداری، شام و غیره، هزینه‌های آن متغیر خواهد بود.
برای عقد محضری چه مدارکی لازم است؟
اولین نکته برای عقد محضری که باید به آن توجه داشته باشید آماده کردن مدارک لازم برای عقد و رزرو یک سالن عقد خوب است. قبل از رزرواسیون سالن عقد، به دسترسی آسان و نزدیک بودن آن به محل زندگی خودتان و امکانات اولیه محضر دقت کنید. بعد از مراجعه و رزرو کردن محضر، فرم لازم برای مراجعه به مرکز بهداشت را جهت انجام آزمایشات قبل از ازدواج دریافت کنید.
معمولاً پشت برگه نشانی آزمایشگاه‌های نزدیک درج شده است. یادتان باشداز لحظه دریافت فرم تا سی روز وقت دارید تاییدیه های مربوطه را دریافت کنید. البته این مراحل نسبت به دوندگی‌های آن زیاد نگران کننده و پیچیده نیست. بعد از نتیجه آزمایشات و گذارندن جلسات مشاوره، مدارک برای ارائه به دفتر خانه مذکور آماده خواهد شد. بهتر است حداقل دو هفته زودتر برای آزمایش اقدام کنید تا در صورت کم خونی و مشکلاتی از این قبیل، مجبور به تغییر تاریخ برگزاری عقد تان نشوید.
لازم به ذکر است که آزمایش قبل از ازدواج شامل آزمایش خون، ادرار و ژنتیک است که همانند سایر آزمایشات دیگر انجام می‌شود. برای آزمایش ازدواج لازم نیست ناشتا باشید فقط از ۷۲ ساعت قبل از آزمایش از مصرف داروهای کدئین دار اجتناب کنید. قبل از مهر کردن برگه در مرکز بهداشت، برای عروس واکسن کزاز نیز تزریق می‌شود. برای داماد هم در صورتیکه ده سال از خدمت سربازی نگذشته باشد ضروری نیست و تزریق نخواهد شد. بعد از آزمایشات ذکر شده؛ طی چند نوبت جلسات مشاوره که در مباحث روانشناسی، دینی، حقوقی و زناشویی برگزار می‌شوند به پایان خواهند رسید و مدارک مهر شده را تحویل دفترخانه مدنظر قرار دهید.
مدارک مورد نیاز برای عقد محضری شامل اصل شناسنامه زوجین و فتوکپی آن، کارت ملی زوجین با فتوکپی ، عکس ۳*۴ ، برگ جواب آزمایشگاه مبنی بر جوابیه آزمایشات ازدواج (شامل آزمایش اعتیاد، ایدز، تالاسمی، بیماری‌های مقاربتی و …) فراموش نکنید که جوابیه آزمایشات یک ماه اعتبار دارد.
در صورتی که عروس ازدواج اولش می‌باشد شناسنامه یا کارت ملی پدر عروس نیز الزامی است. اگر پدر عروس در قید حیات نیست برگه فوت آن به علاوه شناسنامه جد پدری ارائه می‌گردد. لازم به ذکر است که حضور پدر یا جد پدری برای ازدواج دختران دوشیزه ضروری می‌باشد. یا اینکه وکالت نامه رسمی به دفتر ثبت ازدواج داده خواهد شد. در صورتی که عروس ازدواج دومش می‌باشد، باید سند طلاق یا گواهی فوت ارائه دهد. و حضور داشتن سه نفر مرد بالغ و عاقل به همراه شناسنامه و کارت ملی آنان به‌عنوان شهود عقد.
لیست خرید و کارهای مراسم عقد
برای رسیدگی به همه کارهای روز عقد و وظایف مربوط به آن، از قبل کامل برنامه‌ریزی کنید. و حساب و کتاب همه جزئیات را در دست داشته باشید تا بهترین روز خودتان را آرمانی و به بهترین شکل به پایان برسانید. از قبل بودجه‌ای برای تهیه ملزومات تعیین کنید و با توجه به آن خریدهای خود را انجام دهید. برای خرید عقد؛ عروس و داماد خودشان با هم به بازار می‌روند. البته گاهی مادرها نیز آنان را همراهی خواهند کرد.
لیست خرید عقد محضری
- لباس مناسب عروس و داماد برای عقد
- حلقه ازدواج
- استند حلقه
- انتخاب و تزیینات سفره عقد
- آینه و شمعدان عروس؛ که طبق توصیه بزرگ‌ترها باید برای هر عروس و دامادی اختصاصی باشد.
- گیفت عقد
- جام عسل
- کله قند های کوچک تزیین شده
- دسته گل عروس
- نقل و نبات
- شیرینی برای پذیرایی
- شیرینی برای محضر دار
لیست کارهای عقد محضری
کارهایی که قبل از جشن حتماً باید انجام شده باشه و هماهنگ کنید شامل:
۱. رزرو محضر خانه عقد درخور و مناسب با بودجه و معیارهای شما.
نزدیکترین دفتر ازدواج به مکان زندگی یکی از خانواده‌ها را انتخاب کنید که امکانات و شرایط ویژه شما را داشته باشد.
۳. عکاس و فیلمبردار
برای ماندگار کردن چنین روز میمون و مبارکی حتماً با آتلیه و فیلمبرداری خوش ذوق هماهنگ کنید و این رویداد شگفت انگیز را برای همیشه به ثبت برسانید.
۴. کادو سر عقد محضری
کادوی سر عقد توسط خانواده‌ها به عروس و داماد اهدا می‌شود. در این هنگام توسط بزرگان هدایایی چون طلا و سکه به عروس و داماد تقدیم می‌شود. مادر عروس به دست داماد ساعتی شیک در حد توان خود می‌بندد. مادر داماد نیز نیم ست یا گردن‌بند و گوشواره طلا هدیه می‌دهد. خواهر و برادران عروس و داماد پول یا سکه طلا یا طلای سبک مانند انگشتر و زنجیر هدیه میکنند.
زیر لفظی عروس هم که بعد از جاری کردن خطبه سوم برای بله گرفتن از عروس باید داده شود توسط مادر داماد به عروس اهدا خواهد شد. بزرگان حاضر در مراسم عقد همچون عمه و خاله و دایی و عموها نیز هدیه‌ای در خور توان خود تهیه خواهند کرد. چرا که اکثراً دعوت کردن شخصی به منزله این است که توقع هدیه‌ای از جانب او نیز می‌رود!
برای اینکه در این شرایط و اوضاع اقتصادی کشورمان به میهمانان و خانواده‌ها فشاری وارد نشود سعی کنید قبل از مراسم جهت تهیه کردن هدایا هماهنگی داشته باشید. و در صورت امکان هدیه درخواستی خود را مطرح کنید تا آنها را نیز از سردرگمی رها کنید. کادو های دریافتی روز عقد نیز به عروس و داماد اختصاص دارد و خرج زندگی مشترک آنان خواهد شد.
وظایف خانواده ها در مراسم عقد محضری
در سال‌های اخیر به دلیل تفکیک نکردن وظایف هر یک از خانواده‌ها در شب خواستگاری و نامزدی می‌توان گفت بسیاری از جشن‌ها و مراسم‌های عقد و بله بران دیده شده است که فاقد نظم کافی در اجرا و برگزاری آن ها توسط خانواده‌ها بوده‌اند.
در حقیقت باید گفت که عروس و داماد و در کل زوج‌های جوان تجربه کافی در خصوص برگزاری چنین جشن‌های سنتی ندارند این وظیفه بر عهده خانواده ها است که باید برای برگزاری یک مراسم عقد محضری و جشن عروسی تفکیک درستی از وظایف خود داشته باشند.
در واقع این تفکیک وظایف اگر به درستی صورت پذیرد باعث می‌شود که هر دو خانواده و همچنین عروس و داماد تجربه‌ی خوبی در برگزاری مراسم عروسی و عقد و همینطور بله بران به دست بیاورند. تفکیک درست وظایف همچنین باعث می‌شود که جشن عقد و عروسی در محضر عقد و یا سالن عقد به خوبی برگزار و در ذهن‌ها به زیبایی به باقی بماند.
در رابطه با چنین پرسشی که هزینه‌ها و شام عقد بر روی گردن چه کسی می‌باشد چند پاسخ ارائه داده‌ایم.
معمولاً از دیرباز تاکنون سنت بدین گونه بوده است که هزینه کل سالن عقد یا تالار و شام عقد و آتلیه عکاسی بر عهده خانواده عروس می‌باشد و هزینه عروسی بر عهده خانواده داماد.
طبق برخی رسومات دیگر، مخارج برگزاری عقد را خانواده عروس برعهده می‌گیرند و تهیه گل و شیرینی هم به عهده داماد می‌باشد. در بعضی از مناطق کشورمان هم، تهیه شام و میوه با خانواده داماد است و با خود به منزل پدر عروس می‌آورند. بعضی از اقوام هم رسم دارند که هر کدام از خانواده‌های عروس و داماد برای فامیل های خودشان مراسم عقد و نامزدی جدا گانه می‌گیرند.
ولی غالباً بعد از خطبه عقد و پایان مراسم، شام یا نهار با خانواده عروس است. هرچند که کل این موضوعات به توافقات قبلی خانواده‌ها بستگی دارد. باید در مجلس بله برون در مورد نحوه برگزاری عقدکنان و سنتها و رسومات قومی مربوط به آن و مسئولیت‌های هر کدام از خانواده‌ها به توافق برسید و کام همدیگر را برای موضوعاتی از این قبیل تلخ نکنید و خاطره شیرین این روز رویایی را در ذهن‌ها ماندگار کنید.
رسم قند ساییدن روی سر عروس و داماد در عقد محضری
در حضور بزرگان و خانواده‌ها هنگام جاری کردن صیغه عقد، روی سر عروس و داماد قند‌های از پیش تزیین شده ساییده می‌شود.
توری تزیین شده را خانم‌های جوانتر به دست می‌گیرند و کله قند های تزیینی هم توسط خانمی جوان و ترجیحاً مجرد ساییده می‌شوند. فرقی نمی‌کند از کدام خانواده باشند ولی معمولاً زیر لفظی گفتن و عروس رفته گل بچینه توسط خواهر عروس یا خانمی از خانواده عروس گفته خواهد شد! بنا بر دلایل سنتی و خرافه، زنهای مطلقه و بیوه را به پشت سر عروس و داماد راه نمی‌دهند و اغلب به مراسم نیز دعوت نخواهند شد که البته این موضوع از بطن اشتباه و خرافه می‌باشد.
دعای قبل از خطبه عقد
سنت است برای میمنت و مبارکی قبل از جاری شدن صیغه عقد دعا و اذکاری توسط عروس و داماد خوانده می‌شود که در ادامه آورده شده است.
إن الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نعوذ به من شرور أنفسنا و من سيئات أعمالنا. من يهده الله فلا مضل له و من يضلل الله فلا هادي له وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شريك له وأشهد أن محمدا عبده ورسوله». در این دعا زوجین بعد از حمد و ستایش خدا، از خداوند طلب راهنمایی و کمک می کنند. و اینکه خدا آنها را برای دوری از گناه و اعمال زشت، یاری کند و آنها را از گمراهی برهاند، در نهایت با شهادت بر یگانگی خدا و یکتاپرستی ، و شهادت بر پیامبر او حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده اوست، دعای خود را به اتمام می رسانند.
انجام عقد در محضر
خطبه عقد توسط عاقد در محضر و در حضور مهمانان در سکوتی کامل جاری می‌شود. بعد از امضا کردن تعهدات مشترک، عروس و داماد حلقه ها را در انگشتان یکدیگر جای می‌دهند و با عسل کام هم را شیرین میکنند.
برای عقد محضری چی بپوشیم؟!
برای خیلی از دخترانی که قرار است بزودی مراسم عقد محضری خود را بگیرند سوال است که برای عقد محضری خود چی بپوشند؟!
خوب این بستگی به شرایط دارد؛ اگر پیش از عقد محضری، مراسم عقد جداگانه ای داشتید که در آن لباس بلند یا اورال پوشیدید می توانید در این عقد محضری مانتو بپوشید اگر نه مراسم دیگری در کار نبوده می توانید از لباس های بلند باحجاب استفاده کنید.
شاد و خوشبخت و کامروا باشید.
